Çagdas Kore Edebiyati

Kaehvagi Dönemi (Modernlesme Dönemi)Edebiyatı
Kabokyongcang (1894) çagdaslasma reformundan 1908 yilina dek
süren bir dönemi kapsar. Kore’ye bati medeniyetlerinin girmesiyle edebiyat
alaninda “Sinmunhak” (Yeni Edebiyat) dönemi baslamistir. “Sinsosol”
(Yeni Roman) ve “Sinçesi” (Yeni Stil Siir) faaliyetlerinin baslamisiyla
Çagdas Edebiyatin zemini hazirlanmistir. 1906’da Hyol-Iynu (Kanli
Gözyasalari) Yi In-cik (1862-1916) tarafindan yayimlanmasi Yeni Kore
Romani’nin baslangici sayilir. Bu eser biçim olarak klasik roman çerçevesi
içinde kalmis olsa da yapi ve anlatim bakimindan yeni bir denemedir. O
dönemin gerçek sorunlari olan bagimsizlik düsüncesi, yeni egitim, sinif
sisteminin kaldirilmasi, serbestçe flört etmek ve yeni medeniyetin kabulu
gibi Kaehvagi (Modernlesme Dönemi)’nin isteklerine uyan sartlari yazarlar
eserlerinde islemislerdir. Ayrica siir alaninda belirtilen bu konular
“Çanggagasa” (Uzun Sarki) denilen yeni siir türünde de dile getirilmistir
1908 – 03.01.1919 Dönemi Edebiyati bu dönem Çagdas Kore
Edebiyatinin baslangiç safhasidir. Yi Kvang-Su (1892-?) ve Choe Nam-Son
(1890-1957) bu döneme damgasini vurmus iki önemli sahs iyettir.
Choe Nam-Son’un 1908’ e dogru yayimladigi “Heegeso- Sonyonege”
(Denizden Genç Adama) adli siiri Çagdas Kore Siir Edebiyatinin
baslangici sayilir.
Yi Kvang- Su ‘nun edebiyati milliyetçiligi ve hümanizmi temel alarak
Kore milletini aydinlatmayi amaçlayan bir edebiyatti. “Mucong”
(Merhametsiz) adli eserinin aydinlatma amaçli olmasi, ve bu eserinde
konusma ve yazi birligini saglamis olmasi nedeniyle Kore edebiyat tarihinde
ilk çagdas roman olarak düsünülmektedir.
1919 yilinda “Samil-Undong”( 1 Mart Bagimsizlik Hareketi)6 adli
bir ulusal direnis hareketi beraberinde tüm Korelilerin ortak milli birlik ve
beraberlik duygulari ile hareket etmelerini saglamayi amaçlayan bir
edebiyat alanini beraberinde getirdi. Bu edebiyat akimi, klasik Çince’yi
dislamis ve tamamen Kore ulusal dilinin bir ürünü olmasi gerektigine
inanmistir. Siirin sico ve gasa gibi standart formlardan bagimsiz kilinmasi
dogrultusunda halk siiri ile ilgilenilmistir. Ancak, Japon emperyalizmi
sansür ve hapis gibi baski unsurlarinin uygulanmasiyla Samil Undong
(Bagimsizlik Hareketi) basarisizlikla sonuçlanmistir.
1920’li yillardan itibaren Bati Edebiyati etkisi Kore edebiyatinda yeni
egilimler olusmasinda önemli bir rol oynamistir. “Proleterya Edebiyati”7 da
bu dönemde faaliyet göstererek “Halk Edebiyati” ile karsi karsiya gelmistir.
Fakat genç yazarlar dönemin zorluklarini asmak için büyük bir çaba
harcamis ve birçok edebi dergi yayimlamislardir. Ortak görüs ve akimlara
sahip yazar ve sairler ayni dergi etrafinda toplanarak eserlerini
yayimlamislardir.
Changco (Yaratma) 1919 yilinda yayim hayatina baslayan Kore
Edebiyati’nin ilk edebiyat dergisidir. Bu dergi de yer alan Kim Tong-In’in
(1900-1951) “Yakhan caiy silpim” (Zayiflarin Üzüntüsü)” adli eseri Kore
edebiyat tarihinde önemli bir yere sahiptir. Yazar alt tabaka sinif halklarini
romaninda kahraman olarak belirlemistir. Ayni zamanda yazar birey ile
toplum iliskilerini objektif olarak degerlendirmistir.
“Yaratma” dergisinin ardindan 1920 yilinda yayim hayatina baslayan
“Pyeho” (Harabe) umutsuzluk ve karamsarliktan kaynaklanan görüslerin
toplandigi bir dergidir. Kim Ok bu dergide faaliyetlerini sürdüren sairlerden
biridir.

Daha sonra 1922 yilinda yaymlanmaya baslayan “Bekco” (Beyaz
Akis) dergisi yazar ve sairleri pesimistik ögelere daha çok yer vererek
romantik akimin etkisiyle duygularini net bir sekilde ifade etmisledir.
Minyo8 tarzi sirleri ile Kore Edebiyat tarihide önemli bir yere sahip olan
Kim So-Vol (1902-1934) “Beyaz Akis” dergisi etrafinda toplanan sairlerden
biridir. Kim So-Vol ‘un minyo tarzi siirine bir örnek,
“Açelya Çiçegi
Beni görmekten bikipta
Gideceginiz zaman
Hiçbir sey söylemeden sizi gönderecegim.
Yongbyong’daki Yag dagindan
Açelya çiçeklerini
Usul usul giderken
Yolunuza serdigim o çiçeklere
Yavasca basip gidiniz.
Beni görmekten bikipta
Gideceginiz zaman
Ölsemde gözyasi dökmeyecegim.”9
1930- 15.08.1945 Dönemi Edebiyati; bu dönemde Japonya’nin
Kore’ye baski politikasi uygulamasindan dolayi yazarlar eserlerini
istedikleri gibi yazamamislardir. Bundan dolayi “sanat için sanat”
edebiyatina yöne lmislerdir. 30’lu yillarda birçok grup olusmus sair ve
yazarlar bu gruplar etrafinda toplanarak faaliyetlerini sürdürmüslerdir.
“Sengmyonpa” (Hayat Toplulugu) ve “Modernizim Toplulugu”10 bu
dönemde faaliyetlerini sürdüren dergilerden birkaçidir. Chong Ji-Yong
“Modernizim Toplulugu”nun önde gelen sairlerindendir. So Chong- Ju
(1915-) “Hayat Toplulugu”nun önde gelen sairidir.
30’lu yillarda yazarlar daha da derinlestirdikleri gerçekçi tasvir ile
Japon emperyalizmi altindaki aydinlarin sorunlari ile çiftçilerin yasamini
konu alarak eserlerinde islediler. “Sehir Romani” , “Köy Romani” ve
“Tarih Romani” akimlari faaliyet göstermistir. Yi Kvang-Su’nun “Hilk”
(Toprak) Sim Hun’un (1901-1936) “Sangroksu” (Yesil Agaç) adli
eserleri çiftçi yasamini en iyi ifade eden eserlerin basinda gelmektedir.
Ayrica Yi Hyo-Sok (1907-1942) memleket özlemi edebiyati ile, Kim
Yu-Jong (1908-1937) baski altindaki insanlarin görüntüsünü ve onlarin
yoksullugunu geleneksel hiciv edebiyati ile , Yi Sang (1912-1939) umutsuz,
gerçek hayata uyum saglayamayan karakterleri ele alarak bir nevi kaçis
edebiyati ile edebiyat tarihinde yerini almistir.
1945 Dönemi , ülkede hüküm süren sag-sol ideolojik çatismalar
edebiyat sahasinda da etkisini göstermistir. Dolayisiyla birçok edebi
kavgalarda ortaya çikmistir. “Halk Edebiyati” taraftarlari, “ Parti
Edebiyatina” karsi çikarak “Insan Edebiyatini”, “Siyasi Edebiyata” karsi
olup “Saf Edebiyati”savunmuslardir.
Japon emperyalizminin baskisi ile duygularini eserlerine
yansitamayan yazarlar “memleket özlemi” edebiyati yapmistir. Kim Tong-
Ri’nin “Hyolgo Bucog” (Magarada Yasayan Kavim) adli eser bu türün en
iyi örneklerindendir.
1946 yilinda Pak Mog-Vol (1916-1978), Pak Tu-Jin, Cho Ji-Hun’dan
olusan sair toplulugu “Yesil Geyik Toplulugu”nu olusturarak milli siiri
gelistirme çabalarini sürdürmüslerdir.
Kore Savasi sonrasi 1950’li yillarda ülkenin kuzey ve güney olarak
ikiye bölünmesi trajedik bir ortam olusturmustur. Savas Sonrasi
Edebiyatinda, savasta yara alan insanlarin tutumunu ve trajedisini, çeliski
içinde kalan topluma karsi sikayet ve elestiri, geçmise duyulan özlem ve
humanizm 1950’li yillarin yazar ve sairlerinin eserlerinde görülen
konulardir. Yu Chi-Hvan’in “Bobyonggva” (Piyade ile birlikte), Gu
Sang‘in “Conggyungmyociapeso” (Düsman Askerinin Mezari Önünde)
adli çalismalar savas sonrasi siirlerin en iyi örneklerindendir.“savas sonrasi
edebiyati”nin egemen temasi, insanin insana yaptigi zulmün gerçek
yüzüydü. Kore savasini ele alirken bu egilimi simgelemis olanlar Son
Chang-Sop ‘un “Bi onin nal” (Yagmurlu Gün), ile Son U-Hui ‘nin
“Bulggot” (Hava Fisekleri) gibi romanlardi. Yine bu dönem de O Yong-
Su ‘nun “Getmail” (Kenar Mahalle) adli eseri “varolusculuk” egilimi ile
yazilmis baslica eserlerdendir.
1960’li yillarda Askeri Ihtilal ve ögrenci eylemleri gibi iki önemli
olay siyasi dalgalanmalara neden olmustur. Bu dalgalanmalar edebiyat
alaninada yansimistir. “Varolusculuk Edebiyati” 60’li yillarda da etkisini
sürdürmüstür. Kim Su-Yong’un “Godehanburi” (Büyük Kök) ve “Pul”
(Ot) , Shin Kyung-Rim‘in “Nogmu” (Çiftcinin Dansi) adli siirleri bu
akimin en iyi örnekleri arasindadir. Yi Mun-Gu’nun “Canghanmong”
(Uzun ve Hüzünlü Rüya) adli romani 60’li yillarin önemli eserleridir.
60’li yillarda So Chong-Ju , Pak Tu-Jin gibi “saf edebiyat”
düsüncesini savunan yazarlar bulunmaktaydi. Pak Kyung-Ri’nin
“Sicanggvaconcang” (Pazar ve Savas Yeri) ile Kim Sing-Ok’un “Seul
1964 nyon Gyoul” (Seul 1964 Kisi) adli eseri dönemin önemli yapitlari
arasinda sayilmaktadir. Ayrica Kim Sang-Ok, Yi Ho-U gibi sairler Sico
tarzi siirleri çagdas biçimde ele alarak yorumlamislardir. An Su-Gil’in
“Pukgando” (Kuzey Gando) ile Yu Chu-Hyon ‘nun “Cosonçongdogbu”
(Coson’daki Bakanlik) adli çalismalari tarihsel nitelikli degerli
çalismalardir.
1970’lerde yeni yazarlar “Ulusal Edebiyat” akimini baslattilar. Bunda,
“ulusal yasamin ve bütünlügünün (onurun) yeniden gerçeklestitilmesinin
tümel anlaminin aranilisi” içinde ulusallik ifade edilmekteydi. 1970 sonlari
ve 1980 ‘lerde genç yazarlar “halk edebiyati” diye bilinen yazin türünü
yarattilar; bu akim, halk kitlelerini, “toplumsal ana ögeler olarak , edebiyatin
tüketicileri olarak ve de bir güç tabani olarak” görmekte ve önemsemekteydi.
Yazarlar daha çok Güney Kore toplumunun hizla degisen ve ekonomik
ortamin, özellikle çagdaslasma ve sanayislemenin çok sayida yeni ve
önceden tanitilmamis durumlar yarattigi psikolojik sorunlari ele almislardir.
Cho Se-Hui’nin “Nancangiga soaollin cagingong” (Bir Cücenin Attigi
Küçük Top) adli eseri bu türün en iyi örneklerindendir.

Eline sağlık harika bilgiler için hepside harika